Pracownik ma orzeczony stopień niepełnosprawności, ale cały czas pracuje. Czy może składać do ZUS wniosek o rentę nie korzystając ze zwolnienia lekarskiego? (pytanie nr 828185)
TAK. Postępowanie w sprawach świadczeń generalnie wszczyna się na podstawie wniosku. Tak jest przynajmniej w przypadku ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Zasadniczy jest jednak fakt, iż posiadanie orzeczonego stopnia niepełnosprawności nie uprawnia pracownika do otrzymania takiej renty. Aby ją uzyskać, osoba zainteresowana musi spełnić warunki określone w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), a więc:
- zostać uznana przez lekarza orzecznika za niezdolną do pracy, która to niezdolność powinna powstać w okresach składkowych lub nieskładkowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów,
- posiadać wymagany, stosowny do wieku, okres składkowy i nieskładkowy.
Powołana ustawa nie wymienia korzystania ze zwolnienia lekarskiego jako przesłanki warunkującej nabycie renty. Nie ma także konieczności przebywania na zwolnieniu, by zaistniała możliwość zgłoszenia wniosku rentowego.
Oznacza to, że z roszczeniem o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy może wystąpić także czynny zawodowo pracownik, który nie skorzystał z ani jednego dnia zwolnienia lekarskiego.
Do wniosku w tej sprawie (ZUS Rp-1R) zainteresowany powinien dołączyć dowody uzasadniające prawo do świadczenia. W szczególności będą to:
- kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (ZUS Rp-6),
- dokumenty potwierdzające przebyte okresy składkowe i nieskładkowe,
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia (ZUS Rp-7),
- zaświadczenie o stanie zdrowia (ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego leczenie, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku,
- wywiad zawodowy (ZUS N-10), tj. ankietę wypełnioną przez płatnika składek,
- inna dokumentacja medyczna będąca w posiadaniu osoby ubiegającej się o rentę.
Pracownik może zatem zgłaszając w ZUS wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy przedstawić posiadane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Może okazać się ono pomocne i mieć znaczenie dla wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS, aczkolwiek nie jest wiążące. Orzecznika ZUS obowiązują bowiem nieco inne standardy orzekania o niezdolności do pracy niż w przypadku zespołu orzekającego o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.